म.ए.सो.‘स्वरवेध’ गायन स्पर्धा : विद्यार्थ्यांना मान्यवर कलाकारांचा सल्ला
“अभिजात भारतीय शास्त्रीय संगीताची कास धरा, एकदा पाया पक्का झाला की कोणत्याही प्रकारचे संगीत आत्मसात करता येईल. स्पर्धेमुळे संगीतात आपली प्रगती होते आणि संगीतामुळे व्यक्तिमत्त्वाचा विकास होत असल्याने एक चांगला माणूस घडतो, म्हणूनच सूरांचा ध्यास घ्या. त्याचबरोबरच शिक्षण देखील तितकेच महत्वाचे आहे,” असा सल्ला शास्त्रीय संगीताच्या क्षेत्रातील नामवंत कलाकारांनी आज (बुधवार, दि. ३० नोव्हेंबर २०२२) विद्यार्थी स्पर्धकांना दिला. निमित्त होते, म.ए.सो.च्या ‘स्वरवेध’ या गायन स्पर्धेचे.
महाराष्ट्र एज्युकेशन सोसायटीतर्फे म.ए.सो. कलावर्धिनी आणि म.ए.सो. कॉलेज ऑफ परफॉर्मिंग आर्टस् यांच्या माध्यमातून ही स्पर्धा आयोजित करण्यात आली होती. त्यामध्ये संस्थेच्या सहा जिल्ह्यातील विविध शाळांमधून निवड झालेल्या इ. ५ वी ते १२ वी मधील ७२ विद्यार्थ्यांनी भाग घेतला. तीन गटात प्रत्येकी प्रथम, द्वितीय, तृतीय आणि उत्तेजनार्थ अशी पारितोषिके विद्यार्थ्यांना देण्यात आली.
कोथरूडमधील मयूर कॉलनीतील म.ए.सो. ऑडिटोरीअममध्ये आज (बुधवार, दि. ३० नोव्हेंबर २०२२) ही स्पर्धा आयोजित करण्यात आली होती.
महाराष्ट्र एज्युकेशन सोसायटीच्या नियामक मंडळाचे अध्यक्ष आर्कि. राजीव सहस्रबुद्धे यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या स्पर्धेच्या उद्घाटन समारंभाला सुप्रसिद्ध शास्त्रीय संगीत गायिका प्रियदर्शिनी कुलकर्णी तर संस्थेच्या आजीव सदस्य मंडळाचे अध्यक्ष डॉ. आनंद लेले यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या पारितोषिक वितरण समारंभाला सुप्रसिद्ध शास्त्रीय संगीत गायिका सानिया पाटणकर या प्रमुख पाहुण्या म्हणून उपस्थित होत्या. त्यांनी संगीतातील गुरुंचे महत्व, पालकांचा पाठिंबा, तंत्रज्ञानाचा समर्पक वापर, संगीताबरोबरच शिक्षणाचे महत्व आणि वैयक्तिक आरोग्य याकडे विद्यार्थ्यांचे लक्ष वेधले.
स्पर्धेचे परीक्षक म्हणून महावीर बागवडे, शुभांगी मांडे आणि गौरी जोशी यांनी काम पाहिले.
स्पर्धेच्या पारितोषिक वितरण समारंभाला सुप्रसिद्ध शास्त्रीय संगीत गायिका सानिया पाटणकर प्रमुख पाहुण्या म्हणून उपस्थित होत्या. महाराष्ट्र एज्युकेशन सोसायटीच्या आजीव सदस्य मंडळाचे अध्यक्ष डॉ. आनंद लेले कार्यक्रमाच्या अध्यक्षस्थानी होते. या वेळी संस्थेच्या नियामक मंडळ सदस्या डॉ. माधवी मेहेंदळे, म.ए.सो. कॉलेज ऑफ परफॉर्मिंग आर्टसचे महामात्र डॉ. गोविंद कुलकर्णी, संस्थेच्या आजीव सदस्य मंडळाचे सदस्य सुधीर भोसले व्यासपीठावर उपस्थित होते. या मान्यवरांच्या हस्ते यशस्वी स्पर्धकांना पारितोषिके देण्यात आली.
दरम्यान, आज सकाळी या स्पर्धेचे उद्घाटन करण्यात आले. सुप्रसिद्ध शास्त्रीय संगीत गायिका प्रियदर्शिनी कुलकर्णी या कार्यक्रमाला प्रमुख पाहुण्या म्हणून उपस्थित होत्या. कार्यक्रमाच्या अध्यक्षस्थानी महाराष्ट्र एज्युकेशन सोसायटीच्या नियामक मंडळाचे अध्यक्ष आर्कि. राजीव सहस्रबुद्धे हे होते.
यावेळी व्यासपीठावर महाराष्ट्र एज्युकेशन सोसायटीच्या नियामक मंडळाच्या उपाध्यक्षा आनंदीताई पाटील, नियामक मंडळ सदस्या डॉ. माधवी मेहेंदळे, म.ए.सो. कॉलेज ऑफ परफॉर्मिंग आर्टसचे महामात्र डॉ. गोविंद कुलकर्णी, संस्थेचे सचिव डॉ. भरत व्हनकटे उपस्थित होते.
स्पर्धकांना मार्गदर्शन करताना प्रियदर्शिनी कुलकर्णी म्हणाल्या की, स्पर्धा म्हटले की इर्षा, जिद्द अशा दृष्टीने विचार केला जातो. परंतु, संगीत क्षेत्रात सादरीकरण हा सांगितीक जडणघडणीचा भाग असतो. श्रोत्यांसमोर आपली कला सादर करण्यासाठीचा धिटपणा कलाकाराच्या मेहनतीमधूनच येतो. कलाकार आपल्या सादरीकरणातून श्रोत्यांपर्यंत आपली कला पोहोचवतो आणि श्रोते ती ग्रहण करतात. ही समजून घेण्याची प्रक्रिया आहे. कलाकार आणि श्रोते यांच्यात एक संवाद स्थापित होतो. हा संवाद जो कलाकार प्रभावीपणे साधू शकतो तो स्पर्धा जिंकतो. स्पर्धेत यश न मिळालेल्या कलाकारांना अधिक मेहनतीची गरज लक्षात येते.
डॉ. माधवी मेहेंदळे यांनी कार्यक्रमाच्या प्रास्ताविकात ‘स्वरवेध’स्पर्धेच्या आयोजनामागील भूमिका विषद केली.
आर्कि. राजीव सहस्रबुद्धे यांच्या हस्ते या प्रसंगी संस्थेच्या वतीने नुकत्याच सादर करण्यात आलेल्या ‘वज्रमूठ’या महानाट्याच्या ध्वनिचित्रफितीचे प्रकाशन करण्यात आले. संस्थेच्या युट्यूब चॅनेलवर https://youtu.be/96fZ033rPEM या लिंकद्वारे बघण्यासाठी ती सर्वांना उपलब्ध आहे. या महानाट्यामध्ये संस्थेच्या शाळा-महाविद्यालयातील सुमारे २५० विद्यार्थ्यांनी भूमिका साकारल्या आहेत. महाराष्ट्र एज्युकेशन सोसायटीचे संस्थापक आद्यक्रांतिवीर वासुदेव बळवंत फडके, श्री. वामन प्रभाकर भावे आणि श्री. लक्ष्मण नरहर इंदापूरकर यांनी संस्थेची स्थापना करताना आरंभीच्या वर्षांमध्ये कोणत्या अडचणींना तोंड दिले, कोणत्या प्रकारे त्यांनी त्याग केला हे या महानाट्यातून मांडण्यात आले आहे.
स्पर्धेच्या उद्घाटनाच्या कार्यक्रमाचे सूत्रसंचालन शिक्षिका प्रीति धोपाटे यांनी केले तर आदित्य देशमुख यांनी आभार प्रदर्शन केले.
समारोप कार्यक्रमाचे सूत्रसंचालन शिक्षिका स्नेहल उपाध्ये यांनी तर आभार प्रदर्शन स्वप्नाली देशपांडे यांनी केले.
स्पर्धेच्या दिवसभरातील कार्यक्रमांचे सूत्रसंचालन शिक्षक अजय धुमाळ यांनी केले.